SU SİSTEMLERİNDE LEGIONELLA RİSK DEĞERLENDİRMESİ
Öncelikli riskler ve tehlikeler ile değerlendirilme esasları nelerdir?
- Her bir sistem bireysel olarak değerlendirilir.
- Duyarlı popülasyon ve su kaynağından olası bulaş yolu öngörülür.
- Sistem ile ilişkili potansiyel riskler belirlenir.
- Sistemin teknik düzeyde özel koşulları belirlenerek meydana gelebilecek olası tehlikeler ve risklerin tanımlanması ile su kalitesini etkiyen uygulama ve süreçler belirlenmelidir.
Sistemin değerlendirilmesine yönelik temel kriterler nelerdir?
- Bina su sistemi etüt edilir.
- İş akış planı hazırlanır.
- Legionella bakterilerinin konaklayanlara muhtemel bulaş yolları belirlenir.
- İyileştirme yapılması gereken alanlar saptanır.
- İşletme ve müşterilerin sorumluluk başlangıç ve bitiş noktaları tanımlanır.
- Plan durgun su alanlarını tanımlayabilecek tesisat şemasını, hastane okul gibi bölgesel bilgi sistemlerini içermelidir.
Kontrol önlemlerinin belirlenmesine yönelik esaslar nelerdir?
Kontrol önlemleri kabul edilebilir düzeyde risk ve tehlikelerin azaltılması ve önlenmesini içeren uygulamalar bütünüdür.
Kontrol önlemleri;
Mikroorganizmaların uzaklaştırılması ve önlenmesi
Birçok sistemde çok küçük sayıdaki Legionella bakterilerinin dağıtım ve/ya depolar aracılığı ile sisteme girmesinin önlenmesi genel olarak pratik olmadığından kontrol önlemleri üzerinde yoğunlaşılmalıdır.
Organik madde (besleyici ortam, kaynak) düzeylerinin kontrolü
Özellikle organik besleyici kaynakların sınırlandırılması önemli bir kontrol önlemidir.
Besin düzeyleri aşağıdaki şekilde kontrol edilebilir;
- Seçilen ve kullanılan malzemeler biyofilm katmanlarının oluşumuna katkı sağlamamalı,
- Kullanılacak kimyasallar korozyon ve mikroorganizma kontrolü üzerine uygun ve etkin konsantrasyonlar da olmalı diğer kimyasallar ve sistem ile uyumlu olmalı,
- Su sistemlerinde kullanılacak malzemelerin özelliği değerlendirilmeli (yalıtım, korozyon ve kimyasal dezenfektanlar ile etkileşimi),
- Sistem biyofilm, sediment ve deposit oluşumunu önlemek amacıyla sürekli temizliğe uygun, sistemin her alanına ulaşabilir, ölü ve durgun su alanlarının varlığını önleyecek şekilde tasarlanmalı.
Düşük su akışı ve durgunluğun önlenmesi
- Düşük su akışı ve durgun su varlığının önlenmesi kontrol önlemlerinin esasını oluşturur. Bu nedenle sistem bu durumu minimize edecek şekilde tasarlanmalı,
- Sisteme yönelik modifikasyonların su akış hızı ve durgunluğa izin vermemesine dikkat edilmeli,
- Su durgunluğundan kaynaklanabilecek riskler periyodik olarak suyun akıtılması, dezenfeksiyon ve Legionella bakterilerinin çoğalmasına uygun sıcaklık değerlerinden kaçınılarak önlenebilir.